Webplek

De huidige website wordt niet langer voortgezet.
Bezoekt u in het vervolg:

http://geurtbusser.wordpress.com/

PERSBERICHT
Warffum, juni 2009

De rust, ruimte en wijdsheid van de Waddenzee en natuurlijk licht boven een open horizon; een aantal steekwoorden kenmerkt de schilderijen van Waddenschilder Geurt Busser. Met zijn aquarellen verwierf hij landelijke faam. Dat hij ook heel klein kan werken is minder bekend. Vanaf volgende week zijn een aantal penseeltekeningen van Busser in druk te koop bij Openluchtmuseum Het Hoogeland.

Lijnen
Waddenschilder Geurt Busser staat vooral bekend om zijn aquarellen. Grote werken, geschilderd op zijn boot of vanuit zijn vrachtwagen, met hoge luchten boven een ijle horizon. Naast de aquarellen maakt Busser ook kleine landschapjes in Oost Indische inkt; met enkele lijnen zet hij de Waddenzee of de Noordpolder treffend neer. Met deze techniek en met de gestileerde horizonten vertonen de tekeningen van Geurt Busser verwantschap met het werk van Johan Faber, dat op dit moment in het museum wordt geëxposeerd.

Kleur
De samenhang tussen Johan Faber en Geurt Busser inspireerden de schilder en het openluchtmuseum tot een samenwerkingsproject. De tekeningen van Busser werden gedrukt op afgekeurde stukken aquarel. De geschilderde achtergrond verschaft de tekeningen licht en kleur en zorgt er bovendien voor dat elke afdruk een unicum wordt. Genummerd door Geurt Busser worden deze tekeningen te koop aangeboden in de winkel van het openluchtmuseum.

Openingstijden
Het Openluchtmuseum en de museumwinkel zijn geopend van dinsdag tot en met zaterdag van 10.00 tot 17.00 uur. Op zondagen is het museum toegankelijk van 13.00 tot 17.00 uur en op maandagen blijven de deuren gesloten.

Openluchtmuseum Het Hoogeland
Schoolstraat 4
9989 AG Warffum
www.hethoogeland.com

Het is prachtig om in de wereld te schilderen, met het oog en het hart!
Daarin ga ik les geven: Met waterverf in de open lucht, 2 dagen per week.

In het leven en in de kunst zijn er 2 wegen. Beide zijn gelijkwaardig, mits consequent gevolgd:

1) Weten en beheersen: Zij past in de beslotenheid van studeerkamer, leslokaal of atelier en heeft een betrekkelijk korte traditie. Bescheidenheid is nodig, omdat je nooit alles weet. Een rustig bestaan is mogelijk.

2) Met het oog en het hart, zien en herkennen: Ruimte, rust, weidsheid, open horizon en natuurlijke waarden behoren bij deze weg, zij is zo oud als de mensheid. Oog en hart kennen geen bescheidenheid. Momenten van opperste gelukzaligheid zijn mogelijk.

Ik ben autodidact en dit is de weg die ik ga sinds ik in 1967 mijn eerste landschapje schilderde met waterverf.
Technische vaardigheden komen aan bod maar met mate, omdat een oplossing besloten ligt in het zuiver formuleren van je eigen, strikt persoonlijke vraag.
Er zijn op de wereld zelfs geen twee grassprieten of rietstengels gelijk, dezelfde zonsondergang is toch voor ieder verschillend. Oog en hart nemen geen genoegen met clichés.
Elke keer moet je het nieuwe schilderij van precies die dag maken.
Je werkt met de natuur mee: Een zonsondergang op zee, in de verte een wolk met een gordijn van regen daaronder. Je hebt het licht prachtig geschilderd maar de donkere regenwolk, die net op papier staat, waait daar overheen met de wind, weg licht. Je kijkt op en daar blaast dezelfde wind ook de echte wolk voor de zon. Die wolk is waterdamp, de verf verdampend water. Het materiaal schildert zichzelf. Op papier droogt het en blijft staan, de wolk trekt verder.
De voorgrond moet je wel op zijn plaats houden!
Denken dat je het wel weet en kunt wordt afgestraft.
Waarschijnlijk moet je veel afleren, tot je weer in de wereld bent met de onbevangenheid van een kind.
Ik kan je op weg helpen en soms een stukje meelopen:

Dat doen we:
Op een van mijn schilderlocaties in Noord Groningen, of ergens anders in Nederland.
Voor een middag/ avond, afhankelijk van het seizoen. Max. 6 personen, kosten 100 euro pp.

Of aan boord van mijn schip, op de Waddenzee of het Lauwersmeer, afhankelijk van weer en getij.
Tweedaagse reis 3 personen, kosten 250 euro pp.

Als u geïnteresseerd bent, mail dan gegevens, motivatie en afbeelding van recent werk naar gbusser@xs4all.nl

Ruimte, Rust, Drama! Van Geurt Busser - Waddenschilder:

“In de mooiste expositiezaal van de stad Groningen komt een tentoonstelling van mijn nieuwe schilderijen, gemaakt na de rampzalige uitspraak over gaswinning in de Waddenzee op 29 augustus 2007.
Tevens geef ik een kort overzicht over 41 jaar schilderen met waterverf waarvan 22 jaar op zee. Met lusten en lasten.
De lasten bestonden uit 18 jaar acties, hoorzittingen en procedures waaronder 5 keer voor de Raad van State.
De lusten van het schilderen wegen hier echter ruimschoots tegenop.
“Mijn” ministeries (VROM en LNV) verklaarden me niet ontvankelijk, de rechter ging daarin mee.
Nu heb ik mijn wereld in een serie grote, avontuurlijke aquarellen op papier gezet. Om haar op die manier te behouden, onaantastbaar voor rechter, ambtenaar of natuurontwikkelaar!

Pictura
Martinikerkhof 26, ingang St. Walburgstraat 1

Opening 8 juni om 16.00 uur

Door Max van den Berg, Commissaris van de Koningin in de Provincie Groningen.
Inleidend vertelt Eiso Toonder over zijn Groninger voorouders en vrienden.
Alex Vissering zingt: “Mien machteg Wad”.

Duur: 8 juni tot 6 juli
Openingstijden: woensdag t/m zaterdag 13.00- 17.00 en zondag van 14.00- 17.00 uur

Charterschepen in Vaarwater Zwarte Haan tegen zonsondergang, wind Oost 3

Het drama in de natuurbescherming: Onder bezielende leiding van onze nationale “milieugoeroe” wordt o.a. de natuurbescherming geïnfiltreerd om: Mechanische schelpdiervisserij te vervangen door aanzienlijk lucratievere gaswinning. Met in ruil 800 miljoen Euro voor zogenaamd “natuurherstel”.
Alleen op voorwaarde dat de winning van het Waddengas doorgaat!
Politici, natuurbeschermingsorganisaties en zelfs goede vrienden en strijdmakkers wringen zich jarenlang in allerlei bochten om het geld binnen te halen! Uiteindelijk blijft er weinig over voor de natuurorganisaties, laat staan voor de natuur. Met het binnenhalen en verdelen van de laatste centen is men nog jaren bezig.
In de tussentijd kan alles!
In 2007 zijn er: 6 gasboringen geweest en doorgaande suppleties met grof Noordzeezand om de verzakte Waddenbodem en eilanden wat op te krikken.
En er wordt gebouwd: Flatgebouwen met uitzicht op de Waddenzee (den Helder), Schiermonnikoog met een restaurant aan het Wad met lessenaardak op een nepterp hoog boven de dijk uit: “Zeer hoogwaardig plan van een functioneel, onderscheidend, fraai en flamboyant ontwerp”. Windturbines van 145 mtr hoog ̣op de Waddendijk, kolencentrales die koelwater en dioxine lozen op het Wad (Eemshaven), uitbreiding van havens, baggeren en kassenbouw aan de kust..
Groningen profileert zich als “energieke provincie” en is tevens bezig met een Provinciaal Ontwikkelingsplan (POP), zogenaamd om ons waardevolle landschap te beschermen. In plaats van oude cultuurinstellingen te steunen worden er nu kunstoprispingen langs onze waterwegen geplaatst.
Een gebied dat “woest en ledig” is (Genesis), waar je “omstandigheden uit de dageraad der mensheid” kunt beleven, verwordt tot: “Een vakantiebestemming waar je kunt droogvallen en lekker onthaasten bij een gezellige Wadbarbecue onder welwillend toezicht van gediplomeerde wadwachten”.
De Waddenbodem daalt rustig verder, Engelsmanplaat is verdwenen en met de eerste voorjaarsstormpjes spoelen regelmatig alle nesten van de vogels weg.

Ons monumentale kustlandschap wordt verder opgeleukt met: picknick banken met bosje, kanosteigers met parkeerplaats, kunstwerken, verkeersborden, informatiepanelen, feestverlichting op kerktorens, industriegebieden, windturbines, fietspaden enz.
Kunstmatig licht met harde contrasten en diepe, angstaanjagende schaduwen dat het milde licht van de schemering en nacht verdrijft.
In Groningen heb ik één grote aquarel gemaakt met als titel: “Kanaal Baflo- Mensingeweer in de mist”. De verrommeling die onze overheid kwistig uitstrooit over ons oeroude cultuurlandschap is bij mist niet te zien.
Te zijner tijd komt ook daar waarschijnlijk een picknickbank en informatiepaneel met de volgende tekst: “Op deze bijzondere locatie heeft de bekende Waddenschilder Geurt Busser uit Warffum het mooiste plukje riet uit zijn gehele oeuvre geschilderd!”
Dit drama in de natuurbescherming heb ik van zeer nabij meegemaakt, tot mijn verdriet.
Terug naar het daadwerkelijke werk; het schilderen van landschappen met waterverf!

Het drama in de natuur is een bekend onderwerp in de kunst. Vroeger was de kunstenaar zo vriendelijk om ergens een mensfiguur weer te geven zodat je meteen wist om welk drama het ging: Nietig (eenzaam figuur uitkijkend over ruig gebergte), treurig (zeemansweduwe met huilende kinderschaar op strand), opstandig (zielenleed uitschreeuwend tijdens storm), ontzag (doden en stervenden in zee tijdens schipbreuk) enzovoort. De natuur als versterking voor menselijk drama.
Tegenwoordig hoeft dat niet meer (tv en film), bovendien is mensen schilderen moeilijk en ter plekke buiten niet te doen: Welk model houdt het vol om in ongemakkelijk weer een tijd lang, stilzittend, nietig, treurig, opstandig of vol ontzag te zijn.
Over een tentoonstelling met mijn aquarellen van de strenge winter '78/'79 schreef Friggo Visser: “In het werk van maart zijn sneeuwvlokken afleesbaar, hierdoor kenmerkt Busser zich als een echte slecht weer schilder.”
Twee november 1978: Storm met over elkaar buitelende wolken, geschilderd met waterverf dat met dezelfde snelheid over het papier geblazen wordt en tijdens het voortgeblazen worden opdroogt, later die winter sneeuwstormen, zeemist, een lage zon met licht dat verstrijkt over sneeuwduinen.
De jaren daarna heb ik steeds meer dit mysterieuze verstrijken van het licht in de ruimte, rust, weidsheid en open horizon van de Waddenzee geschilderd. Aan de wal was voldoende drama in de procedures tégen aantasting van mijn woon- en werkgebied.
Bovendien heb je bij slecht weer op zee alle energie nodig om op de been te blijven en niet te vergaan, de boel waait je weg. Alleen tijdens een langzame nadering van onweer, of in de stilte voor de storm, is er te schilderen.
Februari 2005 was ik aan boord van een coaster in de Botnische Golf tijdens een zeer zware storm met uitschieters naar orkaankracht (voor logboek klik hier [PDF]).
Het water spatte recht omhoog voor de boeg, massieve blokken ijs bliezen horizontaal over het schip. Er was niet te schilderen.

Op de Waddenzee ben ik intussen “de grootste aquarellen ter wereld” aan het maken, 110/240 cm. Elke reis één!
Voor 2008 heb ik me voorgenomen om van elk plek dat ik in 40 jaar geschilderd heb één zo´n groot schilderij te maken; een statieportret!
Reizen in de tijd
Daarvoor heb ik elke week een reis gemaakt: de Waal bij Varik, de IJssel bij Olst, Wijhe en den Nul, Holysloot (NH) vanaf Uitdam, Texel bij den Hoorn en Oost, Ronduite bij Giethoorn, De Kale Duinen bij Appelscha, Deurzerdiepje bij Rolde en de Ardennen bij Wanne geschilderd.
In Appelscha was het stormachtig weer: Stuifzand blies over het papier, daarna regen, toen hagel en uiteindelijk was het zand bedekt met een laagje ijs, de aquarel bevroor en ik moest jenever door het schilderwater mengen. Zo kwam ik weer in mijn “slecht weer periode”.
Storm op zee hoor je als zeeschilder geschilderd te hebben:
De eerste 2 weken van maart 2008 ben ik naar Bretagne geweest, naar een erkend ruig gebied: Le Cote Sauvage op Quiberon!
De golven van de Atlantische oceaan beuken de rotsen. Het schuim spat tientallen meters omhoog, een felle zon daarop en even later een even felle bui die voorbij raast met een geweldige wind. Ik heb daar als bezeten geschilderd.
Had het geluk om de zwaarste storm met de hoogste waterstand sinds 30 jaar mee te maken, 10 maart! Coaster op het strand, schepen in wanorde, 15 auto´s in zee verdwenen, mijn vrachtwagen (rijdend atelier) stond op 10 maart om 06.30 uur tot de assen in zee (er was voor het eerst een dijk doorgebroken die 30 jaar eerder verhoogd was). Uiteindelijk ging de startmotor stuk, maar eerst nog 3 grote aquarellen gemaakt!
Ik kan me niet veroorloven om deze grote aquarellen in te lijsten, laat staan exposeren (bekend kunstenaars probleem). Alle energie en middelen gaan nu naar het daadwerkelijke werk: Schilderen.

Het universum regelt de details!

Ze zijn bij mij thuis te zien. In het weekend, op afspraak.
Geurt Busser- Waddenschilder
Pastorieweg 20 (pad af naar beneden)
9989 BM
Warffum
0595423186

Storm Cote sauvage, Quiberon, beeldmaat 110 x 160cm

Storm Cote sauvage, Quiberon, beeldmaat 110 x 160cm

Kanaal Baflo-Mensingeweer in de mist, beeldmaat 110 x 160cm

Kanaal Baflo-Mensingeweer in de mist - detail

Op 19 december een mysterieus groot aquarel (100/180 cm) gemaakt in het Brakzandstergat onder Schiermonnikoog. Mist, vorst, jenever door het schilderwater. Dat was de laatste reis van 2007.
De aquarel, “Hendrik in het Brakzandstergat” is van 24 oktober, zware bewolking waar nog een prachtig licht onderwegkwam.
Prettige Kerstedagen en een goed nieuwjaar,

Geurt.

Uitnodiging voor de opening van de tentoonstelling “Oneindig Wad” in het Europees Parlement in Brussel, België op dinsdag 28 augustus om 18.00 uur.

De sprekers zullen zijn:

• Dr. Dorette Corbey, lid van het Europees parlement. Voor het politieke gedeelte.
• Dhr. Eiso J.G.Toonder, oude vriend van Ben van Voorn en nieuwe vriend van Geurt Busser. Voor het artistieke gedeelte.

De aquarellen van Geurt Busser en de cartoons van Ben van Voorn willen illustreren dat er op de Waddenzee meer waarden in het geding zijn dan alleen gas en geld: onmetelijke waarden.
Rust, ruimte, weidsheid en ongerepte natuur worden in alle beleidsplannen omschreven als onontbeerlijk... Helaas verdwijnen deze waarden in werkelijkheid in razendsnel tempo! En de schade door bestaande gaswinning en bodemdaling neemt van dag tot dag toe. Hoe kan men van een instandhoudingsdoelstelling spreken als er nog meer exploitatie wordt toegestaan?

De tentoonstelling gebaseerd op deze boodschap is eerder gehouden in de provinciehuizen van Groningen en Noord-Holland, en op Schiermonnikoog tijdens de trilaterale ministersconferentie over de Waddenzee.

You are invited to attend the opening of the exposition “Endless Wad” in the European Parliament in Brussels on Tuesday, 28th August at 18.00 P.M.

The speakers will be:

• Dr. Dorette Corbey, member of the European Parliament — covering the political aspects;
• Mr. Eiso J.G. Toonder, friend of both Ben van Voorn and Geurt Busser — regarding the artistic merits.

The water colours of Geurt Busser as well as the cartoons by Ben van Voorn depict the artists' efforts to show the Wadden Sea as an area of unmeasurable value — a value which far exceeds its revenues as a source of natural gas.
Peace, space, unspoiled nature are terms which can be found in all sorts of policy documents. But in reality these elements are disappearing rapidly. The environmental damage increases day by day, due to gas production and subsidence. How can one defend a policy of conservation while at the same time allowing for escalating exploitation?

This exposition with its underlying motives has visited the Groningen and Noord-Holland province mansions, as well as the isle of Schiermonnikoog during the trilateral ministerial conference concerning the Wadden Sea.

Hier is als PDF de reactie van Geurt Busser op de PKB Waddenzee 2006.

Uitnodiging

Het Provinciaal Bestuur van Noord-Holland nodigt u uit een bezoek te brengen aan een tentoonstelling in de reeks Dreef Exposities te Haarlem.

“Oneindig Wad”

Van maandag 24 oktober 2005 tot en met dinsdag 29 november 2005 is in het provinciehuis, Dreef 3 te Haarlem een tentoonstelling ingericht met aquarellen van de Waddenschilder Geurt Busser en cartoons van de schilder Ben van Voorn.

Geurt Busser werd in 1947 in Leeuwarden geboren. Korte tijd volgde hij een opleiding aan ABK Minerva te Groningen. De aquareltechniek maakte hij zich zelf eigen. Geurt Busser woont in Warffum (Gr), zijn atelier is een schip waarmee hij op de Waddenzee vaart. Hij houdt van het Wad, is gefascineerd door de weidsheid ervan, het licht, de getijde adem en bovenal door de immense stilte die er heerst. Dit is zijn werkterrein. Geurt Busser brengt in zijn aquarellen het Wad in beeld, op alle momenten van de dag, op alle momenten van het jaar. Als het vriest gebruikt hij jenever in het verfwater om verder te kunnen werken aan het weergeven van dit zo unieke natuurgebied. Geurt Busser maakt zich kwaad over de plannen voor gaswinning. Hij voert dan ook actie, samen met anderen, maar als het moet ook alleen: “De wereld is ons erfgoed, daar horen we zuinig op te zijn. Dat lukt natuurlijk niet altijd. Vandaar dat we nu een paar speciale plekken 'Werelderfgoed' noemen. Ook de Waddenzee is een werelderfgoed. Daar moeten we geen mijnbouw plegen. Toch wordt de Waddenzee bedreigd door de plannen die er nu liggen. In alle opwinding gaan de schoonheid, de onafhankelijkheid van de natuur en de menselijke beleving verloren. Nu nog aan de vergadertafel, maar straks in werkelijkheid”.

Geurt Busser komt op voor de Waddenzee en laat dat in zijn werk ook zien. Eerder exposeerde hij al in het Groningse Provinciehuis, nu is zijn werk in Haarlem te zien, samen met cartoons van Ben van Voorn.

Op de tentoonstelling is de onlangs gepresenteerde documentaire “Wad nu” te zien met daarin de standpunten van voor en tegenstanders van gaswinning. De filmmakers maakten speciaal voor deze documentaire een tocht met Geurt op zijn varend atelier.

Op vrijdag 21 oktober a.s. zal Dr. Dorette Corbey, lid van het Europees Parlement, de tentoonstelling om 15.00 uur openen in de statenzaal van het provinciehuis, Dreef 3 te Haarlem. Bij deze gelegenheid bent u van harte welkom.

De tentoonstelling is voorts op werkdagen te bezichtigen van 09.00 tot 17.00 uur.

Gerrit Bosch, conservator

Manifest downloaden als PDF: manifest.pdf.

Hooggeachte vrienden van de kunst en van de natuur,

Laat ik als poëet maar meteen met de deur in huis vallen en deze korte voordracht beginnen met het voorlezen van de verzamelde gedichten van mijn vriend en uitgever Vic van de Reijt. Schrikt u echter niet, u hoeft niet al te lang droog te staan, het exacte aantal van deze verzamelde gedichten blijft na telling en hertelling beperkt tot één. En dit ene gedicht luidt als volgt: "Waar is de opener?/sprak de dichter."

Wel, vandaag is dus de dichter de opener of zo u wilt de opener de dichter. Ik doe dat eerlijk gezegd niet vaak en meestal trouwens ook niet graag. Ik heb niet zoveel met de schilderkunst, tenminste niet als dichter. Andere dichters vaak wel. Ik ken collega's die, waarschijnlijk bij gebrek aan echte inspiratie, een heleboel gedichten hebben gemaakt over schilderijen. En naar aanleiding van zo'n welgeschapen gedicht maken schilders dan vaak weer een nieuw schilderij en daar maakt die dichter dan weer een gedicht op. En ga zo maar door.

Maar, ik zei het al, ik doe daar niet aan mee. Ik dicht gewoon over de werkelijkheid, niet over de kunst. Ik heb trouwens voor de zekerheid en de gelegenheid nog even mijn pasverschenen verzameld werk doorgenomen. Onverwoestbaar Mooi, maar liefst 368 pagina's dik, gebonden en wel, verkrijgbaar voor de spotprijs van 24 euro 90 bij de betere boekhandel, en jawel hoor, uiteindelijk trof ik er maar één versje in aan dat de schilderkunst als onderwerp had. Het luidt als volgt:

Ooit klonk in Brabant het gepoch
Van ene heer Vincent van Gogh:
"Uw aardappels nog ongeschild?
Ik schil d'r zoveel als u wilt!"

Maar dat is dus echt alles. En dat ik hier tegen mijn vaste gewoonte in toch aanwezig ben om deze tentoonstelling te openen komt omdat Geurt Busser niet alleen een schilder is, maar ook een schrijver. En collega's kun je nu eenmaal niets weigeren, al hebben ze ook een verdacht Friese tongval, ik zeg dit als ras-Groninger. Hij heeft kort geleden namelijk een boekje het licht doen zien onder de titel "Duurzaam Groningen", een boekje dat ik u van harte kan aanbevelen. Al moeten wij de titel eerder als een wens opvatten dan als een constatering. Duurzaam betekent immers volgens mijn beste vriend, de dikke Van Dale, "bestendig, weinig vergankelijk", maar het geval wil dat er in het Groningse landschap een heleboel verandert, doorgaans ten slechte. Mijn favoriete schrijver Nescio zou zeggen: God belone de verantwoordelijke autoriteiten, als het kan een beetje hardhandig. Een uitspraak die Geurt waarschijnlijk ook gedaan zou kunnen hebben. Want Geurt is een actiegroep op zichzelf.

Maar de tragiek van vandaag is dat de actievoerders de wind niet mee hebben. Er is in Nederland een klimaatsverandering gaande en dit bedoel ik niet meteorologisch: als je ergens actie voor of tegen voert, ben je al gauw verdacht. Zo zijn onze dierenbevrijders nog kortgeleden door de Tweede Kamer tot terrorist bestempeld. Natuurlijk, ik keur sommige gewelddadige en vernielzuchtige acties ook niet goed, maar op het ogenblik ben je een veel grotere boef als je ergens een keer stiekem een konijnenhok openzet dan wanneer je 's nachts met alle gevaren van dien de spelersbus van Ajax in de brand steekt. Dus wellicht wordt binnenkort ook iedereen die zich inzet voor het behoud van een of ander fraai landschap als terrorist gebrandmerkt en duurt het niet lang meer of Geurt moet uit zijn hoofd zijn waddenschilderijen maken omdat hij ergens in een duister cachot op water en brood gezet is.

Maar wij staan achter hem. Een schilder die niet alleen een bepaald landschap op het doek vereeuwigt, maar er ook nog eens een keer werk van maakt dat dit fraaie landschap in werkelijkheid behouden blijft, daar nemen wij ons virtuele petje voor af.

Geurt Busser is eigenlijk een soort omgekeerde Bavink. Ik moet dit denk ik even toelichten. Bavink is een van de personen uit het werk van mijn al eerder genoemde lievelingsschrijver Nescio. En die Bavink was ook schilder en waddenschilder, ik bedoel wat een schilder. Hij schilderde namelijk bij voorkeur de zon. En die zon werd voor hem een obsessie. Maar wacht, ik zal Bavink zelf aan het woord laten, ik lees voor u een kort fragment uit het verhaal "Titaantjes" voor. Bavink zegt daar:

"Begrijp jij wat die zon van mij wil, Koekebakker? Vierendertig ondergaande zonnen heb ik tegen de muur staan, achter elkaar, omgekeerd. En toch staat-i daar weer, iederen avond. Weet je wat jij doen moet? Doe me een lol. Heb je een hoededoos? Doe 'm in een hoededoos, Koekebakker. In een hoededoos. Ik wil met vrede gelaten worden. Doe 'm in een hoededoos, in een ordinaire hoededoos. Hij verdient niet beter."

Bavink wil dus eigenlijk de realiteit op het doek brengen, hij wil de werkelijkheid wegschilderen, weghebben, en hij is teleurgesteld als de zon maar gewoon blijft zoals ze is. En dat is dus het omgekeerde wat Geurt wil, hij wil de werkelijkheid juist handhaven en als er ooit een onverlaat zou komen die bijvoorbeeld de zon in een hoedendoos zou doen, zou Geurt de eerste zijn om ook daar tegen te protesteren.

Dat hij een omgekeerde Bavink is blijkt trouwens ook uit het feit dat Bavink vanwege de beschreven obsessie uiteindelijk gek wordt en in een gesticht belandt, en je kunt van Geurt Busser zeggen wat je wilt, maar hij is wel goed, maar niet gek.

Wat niet wegneemt dat hij net als Bavink die werkelijkheid vereeuwigt. En zo echt duurzaam maakt. Duurzamer zelfs dan de werkelijkheid zelf. Want laten we wel wezen, de zonnebloemen van Van Gogh staan er nog prachtig bij in het museum, maar in feite zijn ze natuurlijk al lang uitgebloeid, verdord en verrot, en de aardappelen van de aardappeleters zijn al lang verorberd en het Joodse bruidje van Rembrandt heeft inmiddels al tenminste veertien kinderen gebaard en is vervolgens bezweken aan de groene builenpest of zo. Want al doen we nog zo ons best, bepaalde veranderingen houd je nu eenmaal niet tegen. De natuur gaat ook haar gang. En al zegt Geurt dan wel dat bijvoorbeeld de Noordpolder of de Wadden zijn werkgebied zijn en dat hij dus bepaalde ingrepen in zijn werkgebied niet hoeft te pikken, ook deze uitspraak kent haar beperkingen. Een schilder die laat ons zeggen graag de hei op gaat en op een gegeven moment rebels dwars gaat liggen wanneer een uiterst bouwvallige en armoedige plaggenhut wordt afgebroken of gerenoveerd, terwijl het toch zo'n schilderachtig hutje was, denkt immers volgens mij iets te veel aan zichzelf.

Maar hier is het natuurlijk andere koek. Als het Groningse landschap wordt volgestort met beton en er zomaar in de polder een nieuwerwets multifunctioneel centrum verrijst en de horizon vervuild wordt door gigantische windturbines, heb je uiteraard alle recht van spreken en vooral van tegenspreken. Dan is Geurt Busser op zijn best en haalt ie alles uit de kast om de vermaledijde plannen te dwarsbomen. Dan probeert hij zelfs dichters voor of achter zijn karretje te spannen. Het is mij in ieder geval al eens overkomen. Toen er een paar jaar geleden serieuze plannen waren om de hele Friese Waddenkust te ontsieren met genoemde windturbines heb ik op verzoek van Geurt ook al eens mijn pen losgeschroefd en ik schreef toen een sonnet onder de titel "Mooi niet". Het luidt als volgt:

Ooit heeft de Lieve Heer, zo wordt gezegd,
Een eeuwigheid of langer nog geleden
Toen Hij zorgvuldig onze aardbol kneedde
Zijn hand vertederd op het Wad gelegd.

Met welgevallen keek Hij naar beneden:
Hier komt Mijn Schepping eigenlijk pas echt
In al haar naakte schoonheid tot haar recht,
Bedacht Hij, met Zijn arbeid hoogst tevreden.

Zo was het goed. En daarom is het slecht
Een Wadvijandig toekomstplan te smeden.
Wie zoiets aandurft is een Satansknecht:
Hij brengt Gods handwerk in het ongerede.

Dus is het juist en passend dat men heden
In Friesland alle windmolens bevecht.

Wel, als ik het wel heb zijn tot op heden die modernistische windmolens nog niet van de grond gekomen, al heb ik niet de illusie dat dit alleen maar door dit sonnet komt.

Maar andere aantastingen zijn en dreigen overal. Dat is slecht voor het landschap en misschien zelfs ook voor de kunst van Geurt Busser. De ware kunst neemt immers een voorbeeld aan de natuur. Dit in tegenstelling tot wat allerlei abstracte zogenaamde kunstenaars verkondigen. Natura artis magistra, zo is het, anders zou het nooit boven onze nationale dierentuin staan. Maar als weldra de natuur van de wadden toch compleet kapot wordt gemaakt en als in de Noordpolder het oude poldermodel uit de gratie raakt, heeft Geurt een probleem. Want je krijgt hem volgens mij niet zo gek dat hij ooit op zijn schilderijen boortorens gaat naschilderen of huizenhoge stalen staketsels die voor beeldhouwwerken door moeten gaan of reuzegrote infopanelen of noem maar op en dat betekent dus dat hij steeds meer weg moet laten en dat zijn schilderijen steeds minder realistisch worden.

En dat is weer jammer voor ons. En voor Geurt Busser zelf, onze waddenschilder. Of moet ik zeggen: onze wadschilder? Het is een taalkundige kwestie waar ik al tijden mee zit. De een heeft het over het Wad, de ander heeft het over de Wadden. Wat is het nou? Als de goede benaming de wadden is, vraag ik mij natuurlijk meteen af waar dan wel het ene wad ophoudt en het volgende begint en hoe je dat kunt zien en hoeveel er zijn en wat er allemaal voor verschillen zijn. Het is in ieder geval een raar meervoud, maar dat heb je wel meer. Als wij - ik noem maar wat - het hebben over andere aardrijkskundige benamingen als de Azoren of de Balearen, zit ik ook met het probleem wat het enkelvoud is: bestaat er wel één Azoor en één Baleaar? En bestaat er wel één wad? In ieder geval wel het Wad.

Terwijl ik de kwestie onder uw aandacht breng, geachte kunstvrienden, begin ik allengs meer het idee te krijgen wat wel het goede antwoord is. Volgens mij is het beter om voortaan gewoon te spreken over het Wad. En dat Wad is simpelweg ondeelbaar, ik zie zelfs geen verschil tussen het Groningse Wad en het Friese Wad en dat wil in mijn geval heel wat zeggen. En voor dat ene Wad willen we ons allemaal inzetten om het te behouden, samen met Geurt, die dus niet de waddenschilder is, maar de wadschilder. Ik vermoed zelfs dat de benaming de Wadden in het meervoud een politieke truc is. Let maar op, er komt ooit nog eens een onheilsdag dat een milieuonvriendelijke politicus in Den Haag durft te zeggen: "Daar in Groningen en Friesland hebben ze een heleboel wadden, dat kan wel wat minder, daar kunnen wel een paar wadden af. Iedereen moet tenslotte inleveren." En dat is dan wellicht het begin van het einde.

Maar ook dan hebben we nog onze wadschilder, het omgekeerde van een kladschilder, onze Geurt, die hier dus al die mooie schilderijen exposeert. Al kleeft ook daar wellicht zelfs een nadeel aan. Want het kan zijn dat die zelfde milieuonvriendelijke politicus uit Den Haag of misschien wel uit het provinciehuis te Groningen zal zeggen: "Waar heb dat nou voor nodig om die polders en het Wad allemaal ongerept te bewaren? Die zijn al bewaard, die zijn al voorgoed vastgelegd op de schilderijen van Geurt Busser. Dus woning- en wegenbouwers, projectontwikkelaars en energiebedrijven, ga gerust uw gang. Als u het ongerepte landschap van Groningen nog wilt zien, dan kunt u bijvoorbeeld terecht op de Havendwarsweg te Uithuizen."

Het is dus met veel genoegen, maar ook met een bezwaard gemoed dat ik deze tentoonstelling voor geopend verklaar.

Uithuizen, 10 oktober 2003